Yeni yılda yeni enflasyon hesabı: TÜİK 2025 bazlı sisteme geçiyor

10 Aralık 2025 Sema Nur Y. 5 okunma 3 Dakika

Ekonomi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon hesaplama sisteminde 2025 yılı itibarıyla önemli bir değişikliğe gidiyor. Artık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) hesaplamalarında 2003 yılı yerine 2025 yılı baz alınacak. Peki bu değişiklik enflasyon oranlarını nasıl etkileyecek? Yeni sistemde neler değişecek?

Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre TÜİK, gazeteci ve akademisyenlere yaptığı bilgilendirme toplantısında yeni metodolojinin detaylarını açıkladı.

TÜİK: Fiyatların %51,9'u fiziki mağazalardan derleniyor

Toplantıda verilen bilgilere göre TÜFE hesabında kullanılan 609 bin 382 adet aylık fiyatın kaynak dağılımı şöyle:

%51,9 → Fiziki mağazalar ve iş yerleri
%43 → Zincir marketler
%5,1 → E-ticaret ve çevrimiçi mağazalar

Yetkililer, veri toplama yöntemlerinin uluslararası standartlara uygun olduğunun altını çizdi.

TEMEL DEĞİŞİKLİK: Baz yılı 2003’ten 2025’e geçiyor

Ocak 2025’ten itibaren enflasyon sepeti yine her yıl olduğu gibi güncellenecek ancak bu kez daha köklü bir adım atılarak:

TÜFE’nin baz yılı 2003’ten → 2025’e çıkarılacak.
Bu değişiklik aylık ve yıllık enflasyon oranlarını doğrudan etkilemeyecek, sadece endeksin referans yılı güncellenmiş olacak.

Ayrıca TÜİK’in kullandığı sınıflama (COICOP) Avrupa Birliği ve IMF standartlarına uyumlu hale getirilecek. AB ülkeleri de 2026 Ocak itibarıyla benzer sisteme geçecek.

Pandemi sonrası tüketim alışkanlıklarına uyum

Yeni tüketim yapısına uygun şekilde bazı kalemlerin ağırlıkları değiştirilecek:

Bazı ürünlerin sepet ağırlıkları azalacak, bazıları artacak.
İzafi kira hesaplamadan çıkarılacak.
Konut ve kira grubunun TÜFE içindeki ağırlığı bir miktar düşecek.

TÜİK, ana harcama kalemlerinde bir değişiklik olmayacağını ancak güncel yaşam alışkanlıklarının daha doğru yansıtılacağını belirtti.

“Bizim maaşımız da TÜFE’ye göre belirleniyor”

Toplantıda, maaş ve ücret hesaplamaları için ayrı bir endeks oluşturulması önerileri gündeme geldi.
Alternatif Fiyatlar ve Metodoloji Grup Başkanı Mehmet Akif Davarcı, bu talebe şu yanıtı verdi:

“TÜİK sadece enflasyonu hesaplar. Maaş artışlarının nasıl belirleneceğine dair önerimiz yok. Bizim maaşlarımız da TÜFE'ye göre belirleniyor.”

“Siz nereden alışveriş yapıyorsanız biz de oradan alıyoruz”

TÜİK’e yönelik sık gelen bir eleştiri soruldu:

“TÜİK fiyatları nereden alıyorsa biz de oradan alışveriş yapalım.”

Davarcı bu eleştiriye şu sözlerle karşılık verdi:

“Siz nereden alışveriş yapıyorsanız biz de oradan yapıyoruz.”

Yeni yöntem enflasyonu yükseltir mi düşürür mü?

Merak edilen en önemli sorulardan biri bu oldu.
TÜİK yetkilileri:

2024 yılı enflasyonu (yüzde 44,38)
Yeni yöntemle uygulansaydı artar mı azalır mı?

sorusuna, bu konuda çalışma yapılmadı cevabını verdi.

Dolayısıyla yeni sistemin enflasyona etkisi kamuoyu tarafından ancak uygulama başladıktan sonra anlaşılacak.

Mevsimsel düzeltilmiş veriler aynı gün yayımlanacak

Yeni dönemde:

Mevsimsel düzeltilmiş TÜFE verileri ile ana seri aynı gün yayımlanacak.
KDV, ÖTV gibi vergilerin sabit varsayıldığı “piyasa fiyatı odaklı tamamlayıcı gösterge” ayrıca duyurulacak.